13. కంప్యూటర్లో తెలుగు-తెలుగు వెబ్‌సైట్లు

13.  కంప్యూటర్లో తెలుగు-తెలుగు వెబ్‌సైట్లు

తెలుగు భాషలో మంచి సాంకేతిక పరికరాలు వచ్చాయి. కొన్ని సమస్యలు తీరాయి. ఇంకా కొన్ని సమస్యలు తీరాలి. తెలుగులో ఇంకా సాఫ్ట్‌వేర్‌అభివృద్ధి కావాలి.

ఆపరేటింగ్‌సిస్టమ్‌లలో తెలుగును స్థాపించడం :

కంప్యూటర్లో తెలుగు వ్రాయడం
* http://omicronlab.com/download/tools/iComplex_2.0.0.exe నుండి ''iComplex_2.0.0.exe''' ఫైల్స్ డౌన్ లోడ్ చేసుకుని మీ సిస్టమ్ లో ఇన్ స్టాల్ చేసుకోండి.కంప్యూటర్ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్ XP లో డీఫాల్ట్ గా గౌతమి ఫాంటు ఉంటుంది.
వివిధ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్ లలో తెలుగును స్ధాపించడం, రాయడం. చదవడం కొరకు క్రింది వివరాలు పరిశీలించండి.
కంప్యూటర్లో తెలుగు రాసే పరికరాలుః
లేఖిని --http://lekhini.org/
గూగుల్ ఇండిక్ లిప్యంతరీకరణ --http://google.com/transliterate/indic/telugu
క్విల్ పాడ్ --http://quillpad.com/telugu/#
స్వేచ్ఛ – http://swecha.org/input/index.html, http://atcweb.atc.tcs.co.in/opensource-downloads
యంత్రం --http://www.yanthram.com/te/
లిపిక్.ఇన్ -- http://lipik.in/telugu.html
ఇన్ స్కిప్ట్ -- http://telugublog.blogspot.com/2006/03/xp.html
బరహా -- http://www.baraha.com/download.htm
అను మాడ్యూలర్ -- http://crossroads.koodali.org/2007/11/18/typing-unicode-telugu-using-oth...
అను ఆపిల్ -- http://crossroads.koodali.org/2007/12/25/apple-keyboard-layout/
అక్షరమాల -- http://groups.google.com/group/aksharamala
జనగణమన --- http://www.janaganamana.net/TeluguJgm.aspx
లినక్స్ లో -- http://www.swecha.org/wiki/index.php?title=Input
అక్షర్ ---http://www.kamban.com.au/
TDIL --http://www.ildc.in/Telugu/TLindex.aspx
Microsoft -Indian language input tool--ఇటీవలే విడుదల అయ్యింది.నేరుగా తెలుగులోనే MS word,Excel లలో టైపు చేసుకోవచ్చు.
ఫైర్‌ఫాక్స్ విహారిణిలో
• ఇండిక్ ఇన్‌పుట్ పొడగింత -- https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/3972
• పద్మ పొడగింత -- https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/873
• తెలుగు టూల్‌బార్ -- http://telugutoolbar.mozdev.org/
• ప్రముఖ్ టైప్ --http://www.vishalon.net/Download/tabid/246/Default.aspx

సిస్టంలో తెలుగు ఎనేబుల్ చేసినా కూడా వార్తాపత్రికలు చదవాలంటే కష్టమే. దీనికి కారణం యూనికోడ్ లో మనమందరం వాడేది గౌతమి ఫాంట్. పేపర్ల ఫాంట్ డౌన్లోడ్ చేసుకోండి. డౌన్లోడ్ చేసుకున్న ఫాంట్ ని కాపీ చేసుకుని కంట్రోల్ పానెల్ లోని Fonts ఫైల్ లో పేస్ట్ చేయండి. భారతీయ భాషలలోని వార్తా పత్రికలను చదవడానికి :http://uni.medhas.org/ ఉపయోగిస్తుంది.
ట్రాన్స్లిటరేషన్ ఉపకరణాలు:
ఇవి మీరు ఇంగ్లీష్ లో టైపు చేస్తూ పోతూ ఉంటే, తెలుగు లోకి మారుస్తాయి. అంటే, "telugu" అని టైపు చేసి స్పేస్ కొట్టగానే "తెలుగు" గా మారుస్తాయి.
1. గూగుల్ ఇండిక్ ట్రాన్స్లిటరేషన్: http://www.google.com/transliterate/indic/telugu
2. క్విల్‌ప్యాడ్: http://www.quillpad.com/telugu/editor.html
3. లేఖిని http://lekhini.org
లేఖిని ఉపకరణాన్ని offline కూడా వాడుకోవచ్చు. లేఖిని ని తిరగేస్తే నిఖిలే . తెలుగు చదవడం రానివారికి తెలుగు సందేశాన్ని నిఖిలే ఇంగ్లీష్ ఉఛ్ఛారణలోకి మార్చి పెడుతుంది.
http://lekhini.org/nikhile.html
4. itrans --http://www.aczoom.com/itrans/html/tlgutx/tlgutx.html
ఇప్పుడు ఇంటర్నెట్ లో అన్ని బ్రౌజరు లు యూనికోడ్ ను అర్ధం చేసుకుంటున్నాయి.కాపీ పేస్టు బాధ లేకుండా, డైరెక్ట్ గా మెయిల్ విండో లోనే, తెలుగు లో టైపు చెయ్యవచ్చు. http://mail.google.com/support/bin/answer.py?hl=en&answer=139576).
http://t13n.googlecode.com/svn/trunk/blet/docs/help_te.html#Store
వర్డ్ డాకుమేంట్ లో తెలుగు ని దాచుకోవడం:
మీరు విండోస్ విస్టా వాడుతున్నట్లయితే, తెలుగు కి సపోర్ట్ దానితోనే వస్తుంది. విండోస్ ఎక్స్ పీ లో ఐతే మాత్రం కాంప్లెక్స్ స్క్రిప్ట్ లని ఎనేబుల్ చేసుకోవాలి. అది ఎలా చెయ్యాలో ఇక్కడ వివరంగా ఉంది: http://employees.org/~praveeng/files/telugudisplay/TeluguEnableScreenSho...

లిపులు –లిప్యంతరీకరణ.
అక్షర రూపాల్ని ఫాంట్లు అంటారు. బిట్‌మాప్ (Bit Map), ట్రూ టైప్ (True Type) , ఓపెన్ టైప్ (Open Type)ముఖ్యమైన రకాలు. Akshar Unicode, Code2000 , Gautami, Pothana , RaghuTelugu , Saraswati5, Vemana2000.http://www.wazu.jp/gallery/Fonts_Telugu.html
RTS ,Unicode , ISCII , ITRANS , TSCII , TAB & TAM, ఈనాడు ఫాంటు, వార్త ఫాంటు, శ్రీలిపి , ఐ-లీప్ , అనుపమ వగైరా వగైరా. ఇలా  బోల్డన్ని ఫాంట్లు . కానీ ఇప్పుడు యూనీకోడ్ ప్రపంచభాషల్లో చాలావాటికి ప్రామాణికాలేర్పరిచింది.

లిప్యంతరీకరణ ఉపకరణాలు :

ఇవి మీరు ఇంగ్లీష్‌లో టైపు చేస్తూ పోతూ ఉంటే, తెలుగులోకి మారుస్తాయి:
వెన్ననాగార్జున గారు (vnagarjuna@gmail.com) ఫాంట్లన్నిటినీ యూనీకోడ్ కి మార్చేలాగా పద్మ ఉపకరణం తయారుచేశారు. పద్మ అన్ని భారతీయ భాషల్లోనూ కలిపి దాదాపు 80 ఫాంట్లను యూనీకోడ్ కి మార్చగల సామర్థ్యానికి ఎదిగింది. http://padma.mozdev.org/.
హరివిల్లు ప్లగిన్‌:
యూనీకోడ్ వెబ్‌పేజీని RTS లోకి మారుస్తుంది : http://plugins.harivillu.org/
అను2యూనికోడ్ :అను 6లో గానీ 7లో గానీ టైప్ చేయబడి, టెక్స్ట్ ఫార్మాటులో ఉన్న ఫైళ్ళను ఇది యూనీకోడులోకి మారుస్తుంది. http://anu2uni.harivillu.org/
ఈమాట - Non-Unicode Font to Unicode Converter --
http://eemaata.com/font2unicode/index.php5
Anu veekshanam,Anu rahamthulla version,Anu ATA souvenir version,Anu rangesh kona version,Tikkana లాంటి కొన్నిఅను ఫాంట్ల సమశ్య సురేశ్  కొలిచాల (suresh.kolichala@gmail.com) గారివల్ల తీరింది.ఇంకా సాక్షి(SW908.TTF), సూరి, కొత్త అను ఫాంట్లు,యూనికోడ్ లోకి మార్చాలి .
అనువాద ఉపకరణం
http://docs.google.com/support/bin/static.py?page=faq.html&hl=te
మాన్యువల్ గా తర్జుమా చేయడం కంటే,దీంతో పని తగ్గుతుంది. పైగా విదేశాల్లో, భాషరాని వారికి ఇది బాగా అక్కరకొస్తుంది. ప్రయత్నించి చూడండి. గూగుల్ పత్రాల లో ఎన్ని భాషల్లోకి అనువదించవచ్చో కనబడుతుంది.ఇంకా తెలుగుకి ఇందులో సపోర్ట్ లేదు, త్వరలోనే వస్తుందని ఆశిద్దాం.

Anu veekshanam, Anu rahamthulla version, Anu ATA souvenir version, Anu

rangesh konaversion, Tikkana  లాంటి కొన్ని అను ఫాంట్ల సమస్య కొలిచాల సురేశ్‌ (suresh.kolichala@gmail.com) గారివల్ల తీరింది. పలానా పలానా సమస్యలను పరిష్కరించండి అంటూ సాంకేతిక నిపుణుల్ని అడిగేవాడిని. 2009లో అను నుండి యూనికోడ్‌లోకి మార్చే ఒకదానికి కొలిచాల సురేశ్ anurahamthulla version  అని నా పేరు కూడా పెట్టారు. 

                అనువాద ఉపకరణాలు, నిఘంటువులు, లెక్కకు మిక్కిలిగా రావాలి. ఆన్‌లైన్‌లోనూ ఆఫ్‌లైన్‌లోనూ వాటిని విరివిగా లెక్సికన్లు వాడుకునే సౌలభ్యాలు కలగాలి.

యూనీకోడ్‌లోకి మారుదాం :

                రకరకాల కీబోర్డులు, ఫాంట్లతో తెలుగు భాషలో కుస్తీపడుతున్నాము. ఈ అవస్థ మనకు తీరాలంటే మనమంతా యూనీకోడ్‌లో మాత్రమే మన పుస్తకాలను ప్రచురించమని కోరాలి. అలా చేస్తే ప్రపంచంలో తెలుగువాళ్ళు ఎక్కడినుండైనా తెలుగు పుస్తకాలను, వ్యాసాలను కంప్యూటర్‌, ఇంటర్నెట్‌లలో సులభంగా చదవగలుగుతారు. వ్రాయగలుగుతారు. విషయాలను వెతుక్కో గలుగుతారు.

                రాష్ట్రంలోని ప్రభుత్వ వెబ్‌సైట్లను తెలుగులోకి అనువదించనున్నారు. ఇక నుంచి ప్రతి వెబ్‌సైట్‌ఇంగ్లీష్‌తో బాటు తెలుగులోనూ అభివృద్ధి చేయాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకుంది. తెలుగు భాషకు ఏక సంకేత లిపి సమాఖ్య (యూనీకోడ్‌అధారిటీ)లో సభ్యత్వం తీసుకుంది. దీంతో తెలుగు అక్షర, పదాల, సంఖ్యలు, అర్థాలకు సంబంధించిన సంకేతాలు (కోడ్‌), అనువర్తనాలు (అప్లికేషన్లు) అభివృద్ధి చేయడానికి వీలు కలుగుతుంది. రాష్ట్రంలో వెబ్‌సైట్లకు ఒకే రకమైన ప్రమాణాలు రూపొందించనున్నారు. సెర్చింజన్‌లో తెలుగు భాషలోనూ వెబ్‌సైట్లు సెర్చ్‌చేయడానికి వీలు కల్పించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ఈ సలహా కమిటీకి ఛైర్మన్‌గా ఐటీ శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి అజయ్‌మిశ్రా కూచిభొట్ల ఆనంద్‌, హైదరాబాద్‌కేంద్రీయ విశ్వవిద్యాలయ ప్రొఫెసర్‌జి. ఉ మామహేశ్వరరావు, టోక్యో యూనివర్శిటీ ఆఫ్‌ఫారిన్‌స్టడీస్‌ప్రొఫెసర్‌పెన్‌భాస్కర్‌రావు ఈ-తెలుగు గ్రూపు ప్రతినిధి వి. వీరవెంకటచౌదరి, తెలుగు అధికార భాష కేంద్రం తరఫున ప్రతినిధి, ఐఈజీ సీఈవో ఉంటారు.

కమిటీ పర్యవేక్షించాల్సిన అంశాలు :-

                తెలుగు రాయడానికి, తెలుగులో సమాచారం చదవడానికి, చూడటానికి అనుకూలంగా బ్రౌజర్లు ఉండేలా చూడాలి. ప్రతి సమాచారం ప్రజలకు తెలుగులో డాక్యుమెంటు రూపంలో అందుబాటులో పెట్టాలి.

                ఆరు భిన్న రూపాల్లో ఏకసంకేత లిపి తెలుగు ఫాంట్‌అభివృద్ధి చేయాలి.

                తెలుగు అక్షరక్రమం (స్పెల్లింగ్‌) సరిచూసుకోవడానికి 'పదాల విశ్లేషణ' సాఫ్ట్‌వేర్‌అభివృద్ధి చేయాలి.ఇది ఉచితంగా అందరికీ అందుబాటులో పెట్టాలి.

                'న', 'జ' కార పొల్లులతో సహా తెలుగు పదాలు పలికేతీరు ఆధారంగా అచ్చులు, హల్లులకు తేడా లేకుండా యూనికోడ్‌భాష ఉండాలి.

                తెలుగుభాష అక్షరాలతో బహుభాషా కీలక ఫలకం (కీబోర్డు) ప్రమాణాలు రూపొందిస్తారు. (ఈనాడు 14.6.2011)

                తెలుగు యూనీకోడ్‌కన్సార్టియమ్‌లో ప్రభుత్వ సభ్యత్వం వల్ల మాత్రమే ఇప్పుడు తాజాగా ఇంటర్నెట్‌లో తెలుగు వాడకంలోకి రావటం లేదు. ఎన్నో ఏళ్ళుగా తెలుగులో మెయిల్స్‌లోనూ, ఫేస్‌బుక్‌వంటి వాటిలోనూ టైప్‌చేస్తూనే వున్నారు. అలాగే గౌతమి, వేమన, పోతన, ఆకృతి వంటి 50కి పైగా యూనీకోడ్‌ఫాంట్లు అందుబాటులో ఉ న్నాయి. ఇప్పటికే అందుబాటులో ూన్న తెలుగు వాడే పద్ధతులు ప్రజలకు ప్రచారం చేయాలి. ఇప్పటిదాకా తయారై వాడుకలో ఉన్న ఫాంట్లను యూనికోడ్‌లోకి మార్చే టెక్ట్స్‌ ట్రాన్స్‌ ఫార్మర్లు కూడా అనేకం వచ్చాయి. కన్సార్టియమ్‌ద్వారా కొత్తగా కొన్ని ఫాంట్లను తేవటం తప్ప ఒరిగింది ఏమిటో అర్థం కావటం లేదు. తెలుగు అక్షరరూపాల వాడుకపై నేటికీ ఆంక్షలున్నాయి. తెలుగు ఫాంట్లను తయారు చేసిన కొన్ని వ్యాపార సంస్థలు ఆయా ఫాంట్ల మీద గుత్తాధిపత్యాన్ని ఇంకా వదులుకోలేదు. ఈ పరిస్థితుల్లో ముందు ఇలాంటి ప్రాచుర్యం పొందిన ఫాంట్లన్నిటినీ జాతీయం చేసేందుకు, వాటిని యూనీకోడ్‌లోకి మార్చేందుకు, అనువాద సాఫ్ట్‌ వేర్‌లు తయారు చేసేందుకు ఖర్చుపెట్టాలి. తమిళనాడు తరహాలో బహుమతులు కూడా ఇవ్వవచ్చు. తెలుగు మీడియంలో కంప్యూటర్‌చదువులు కూడా రావాలి. అలా చదివిన డిగ్రీ విద్యార్థులకు పోటీ పరీక్షల్లో ప్రోత్సాహకాలు ప్రకటిస్తే తెలుగు చాలాకాలం బ్రతుకుతుంది.

                నడుస్తున్న చరిత్ర సెప్టెంబర్‌2011 సంచికలో హైదరాబాదు యూనివర్శిటీ ప్రొఫెసర్‌గారపాటి ఉమామహేశ్వరరావు గారు యూనికోడ్‌వ్యాసంలో చాలా కొత్త సంగతులు తెలిపారు. యంత్రానువాదాలకూ, లిప్యంతరీకరణకూ, విషయాలకు ఆకారాది సూచికలను తయారు చేయటానికీ, వెతకటానికి అనుకూలంగా తెలుగులో కంప్యూటర్‌వాడకం పెరగాలి అన్నారు.

ఆయనకిలా మెయిల్‌పంపాను :- ''సజీవ వాహిని'' నిర్వాహకులు తెలుగు భాషలో గొప్ప సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని వినియోగించి పరిశుద్ధ గ్రంథాన్ని ఎవరికి వారే వెతుక్కునేలా మంచి వెబ్‌సైట్‌రూపొందించారు. అయితే ఆన్‌లైన్‌లో మాత్రమే లభిస్తున్న ఈ సౌకర్యాన్ని ఆఫ్‌లైన్‌లో కూడా అందజేస్తే ఇంటర్‌నెట్‌లేని వారికి కూడా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. నేను రాసే వ్యాసాలకు సజీవ వాహిని ఎంతగానో ఉపయోగపడుతున్నది.

                తెలుగు భగవద్గీతకు గానీ, తెలుగు కేతలిక్‌బైబిల్‌కు గానీ, తెలుగు ఖురాన్‌కు గానీ ఇప్పటి వరకు ఇలాంటి సదుపాయం లేదు. http://sajeevavahini.com/telugubible  అందరూ చూడదగినది. ఇలాంటి సాఫ్ట్‌వేర్‌మిగతా మత గ్రంథాలకు కూడా లభించేలా కృషి చేస్తే లేఖనాల పరిశీలన సులభం అవుతుంది.

                తెలుగు భాష శక్తివంతం కావాలంటే తెలుగులో వెలువడిన అనేక ముఖ్య గ్రంథాలకు ఇలాంటి సాఫ్ట్‌ వేర్‌ఎంతో అవసరం.''   (నడుస్తున్న చరిత్ర, మార్చి 2012)

                అందుకాయన ''తెలుగు గ్రంథాలలో వెతుక్కోవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్‌ఇప్పటికే అందుబాటులో ఉంది. ఏ తెలుగు రచనలోనైనా వెదకడానికి సాధ్యమే'' అని 2.2.2012న జవాబిస్తూ Anu2UTF Converter పంపారు. నా పుస్తకం 'తెలుగు అధికార భాష కావాలంటే...' పి.డి.ఎఫ్‌. ఫైల్‌పంపించాను. దానిని యూనికోడ్‌లోకి మార్చి యూనికోడ్‌లోనే ప్రింట్‌చేయించాలని నా కోరిక. ఎందుకంటే తెలుగు గ్రంథాలు యూనీకోడ్‌లో ఉంటేనే ఇప్పుడున్న సాఫ్ట్‌ వేర్‌ఆయా విషయాలను వెతుక్కోటానికి పనికొస్తుంది. కాలంతో పాటు మనం కూడా మారాలి. తెలుగులో తయారైన పి.డి.యఫ్‌. ఫైలును కూడా నేరుగా యూనీకోడ్‌లోకి మార్చగలిగే స్థాయి రావాలి. డి.టి.పీ చేస్తున్న ప్రింటర్లందరూ క్రమేణా యూనీకోడ్‌లోకి మారాలి. ఎవరి స్థాయిలో వాళ్ళు సహాయపడి తెలుగును బ్రతికించాలి.